Het is 1958. Een Oostenrijkse boer - Franz Gsellmann - ziet bij een artikel over de wereldtentoonstelling in Brussel een plaatje van het Atomium. Hij was daarvan zo onder de indruk, dat hij - voor het eerst van zijn leven - zijn dorp verlaat en met de trein naar Brussel gaat om het bouwwerk met eigen ogen te aanschouwen. Hij observeerde de constructie nauwkeurig en maakte er ter plaatse een tekening van.
Bij thuiskomst maakte hij een kamer in zijn boerderijtje leeg en begon het Atomium op schaal na te bouwen. Maar daarna ging hij verder en breidde het model uit met allerlei objecten waarvan hij kennelijk vond dat ze een functie hadden in het geheel. Hij was technisch onderlegd en wist ook wat van elektriciteit zodat hij met kabels en motortjes de verschillende onderdelen kon laten bewegen, draaien, ratelen, rammelen, piepen en oplichten. Maar als zijn vrouw vroeg wat dat allemaal moest voorstellen, dan antwoordde hij: “We zullen wel zien”. Hij werkte gestaag door aan zijn schepping.
Toen een politicus op bezoek als grapje opmerkte dat het op een heuse Wereldmachine leek, realiseerde Gsellmann zich dat dat inderdaad hetgene was waar hij aan bezig was: aan een machine die voortdurend evolueerde, kreunde, steunde, zuchtte, piepte, flikkerde en bewoog. Net zoals de wereld eromheen, waar alle nieuwe dingen uiteindelijk toch ook vergankelijk en nietig bleken te zijn.
Voor de wereld buiten die kamer had hij geen oog meer. Hij werkte onverstoorbaar verder aan zijn Machine, waarin hij alles integreerde waar hij maar de hand op kon leggen. Dingen die hij zocht en dingen die hij niet zocht, maar toch vond. Madonna’s en crucifixen, maar ook vogelkooien, Venetiaanse gondels versierd met kleine kleurige gloeilampjes, klokken, pompsystemen, roosters, tandwielen, schakelaars, lichtreclames en nog veel meer.
In totaal werkte Franz Gsellmann 22 jaar aan zijn Wereldmachine, tot enkele dagen vóór zijn dood. Helemaal op het laatste monteerde hij er nog een groot vraagteken bij. Op zijn sterfbed verklaarde hij: “De Machine is nu klaar, jullie mogen ermee doen wat jullie willen.”
artikel; www.boekendingen.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten